Το αβοκάντο στη διατροφή μας
Το αβοκάντο αποτελεί τον καρπό που παίρνουμε από το ομώνυμο δέντρο, το οποίο απαντάται και ως βουτυρόδεντρο. Εικάζεται ότι το ανακάλυψαν ιθαγενείς τροπικών περιοχών, από την Κεντρική, τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική. Ήρθε μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο στις χώρες της Ιβηρικής μετά από τη διάδοσή του σε Αυστραλία, Νότια Αφρική και Ισραήλ και αρκετά αργότερα και στη χώρα μας. Εδώ καλλιεργείται στην Κρήτη, η παραγωγή του άρχισε μόλις τα τελευταία χρόνια.
Ο χαρακτηριστικός του καρπός (μοιάζει με μεγάλο σκουροπράσινο αχλάδι) δεν καταναλώνεται με τη συγκομιδή του αλλά άμα την ωρίμανσή του και έχει χαρακτηριστική βουτυρώδη, πικρή γεύση.
Τι μας προσφέρει
Η διατροφική του αξία, απλά τεράστια! Πλούσιο σε φυτική ίνα, ασβέστιο, μαγνήσιο, φώσφορο, κάλιο, ψευδάργυρο, βιταμίνη C, νιασίνη, παντοθενικό οξύ, φολικό οξύ, βιταμίνη Α, βιταμίνη Ε και βιταμίνη Κ. Ακόμα, περιέχει σημαντικές ποσότητες κορεσμένων (20%), μονοακόρεστων (60%) και πολυακόρεστων (20%) λιπαρών οξέων (περιέχει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα καθώς και τα ω3 ω6 λιπαρά οξέα) ενώ δεν έχει καθόλου χοληστερόλη. Περιέχει επίσης μεγάλες ποσότητες α και β καροτένιου, β κρυπτοξανθίνης, λουτεΐνης και ζεαξανθίνης. Ως προς τη θερμιδική του αξία 100 γρ. αποδίδουν γύρω στις 200 Kcal. Το «περίεργο» με το αβοκάντο είναι ότι ενώ θεωρείται φρούτο διατροφικά αντιμετωπίζεται ως λιπαρή ουσία λόγω της ιδιαίτερης σύστασής του.
Ουσιαστικά αποτελεί ένα μεγάλο διατροφικό θησαυρό ικανό να χρησιμοποιηθεί τόσο σε περιόδους νηστείας και μη (ως πρόσθετο σε διάφορες σαλάτες για να «αυξήσει» την θρεπτική τους αξία) όσο και αυστηρής χορτοφαγίας (όπου η θρεπτική του σύσταση βοηθά στο να «κερδίσουμε» σε πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας και βιταμίνη Α που την βρίσκουμε σε ζωικά προϊόντα κυρίως).
Αξίζει να μάθουμε ότι το αβοκάντο περιέχει περισσότερη πρωτεΐνη από το αγελαδινό γάλα η οποία μάλιστα αξιοποιείται τόσο από τον ανθρώπινο οργανισμό ώστε να υπερτερεί έναντι άλλων «κλασσικών» πηγών πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας (πχ μοσχαρίσια μπριζόλα). Περιέχοντας μεγάλες ποσότητες λιπών αποτελεί το τέλειο υπόστρωμα απορρόφησης λιποδιαλυτών βιταμινών (μαζί με το ελαιόλαδο) αλλά και των αντιοξειδωτικών ουσιών άλλων τροφίμων (πχ λαχανικά). Η μεγάλη του περιεκτικότητα σε κάλιο και η πολύ μικρή αντίστοιχα σε νάτριο κάνει το πράσινο αυτό θαύμα της φύσης ένα από τα αγαπημένα snack των υπερτασικών.
Ο πολύτιμος αυτός καρπός προσφέρει μείωση της ολικής χοληστερόλης, της αρτηριακής πίεσης και των καρδιαγγειακών παθήσεων γενικότερα. Βοηθά στη βελτίωση της όρασης, του ανοσοποιητικού και του νευρικού μας συστήματος, έχει αντικαρκινική δράση ενώ βοηθά και στην καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας. Όντας υψηλό σε τρυπτοφάνη, ένα αμινοξύ που προάγει τη δημιουργία της σεροτονίνης, αυξάνει τη διάθεσή μας ενώ χρησιμοποιείται και κατά της κατάθλιψης.
Λόγω της ιδιαίτερης γεύσης που έχει δεν μπορεί να καταναλωθεί εύκολα από μόνο του. Αποτελεί όμως άριστο συστατικό σαλατών (σε πράσινες και άλλες) και φρουτοσαλατών. Τελευταία δε χρησιμοποιείται στην κουζίνα και με τη μορφή πουρέ. Το πιο χαρακτηριστικό πιάτο που χρησιμοποιεί ως βάση το αβοκάντο είναι το γουακαμόλε (παραδοσιακή μεξικάνικη συνταγή) το οποίο γίνεται μαζί με τσίλι, κόλιανδρο, σκόρδο, λεμόνι, αλάτι και πιπέρι.
Εκτός της κουζίνας το αβοκάντο έχει μεγάλη χρήση και στην κοσμετική. Χρησιμοποιείται συχνά σε μάσκα προσώπου, μάσκα μαλλιών, μάσκα χεριών και σε peeling.
Επίλογος
Μιλάμε λοιπόν για έναν ιδιαίτερα προικισμένο καρπό της φύσης. Για ένα «λιπαρό φρούτο» το οποίο μπορεί να καταναλωθεί και από μόνο του δίνοντάς μας σχεδόν όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ο οργανισμός μας για τις καθημερινές του ανάγκες. Η χρήση του πλέον αρκετά διαδομένη ενώ κατά την κατανάλωσή του πρέπει να δοκιμάζουμε μόνο τους ώριμους καρπούς. Και μια και η νηστεία της Σαρακοστής βρίσκεται στην κορύφωσή της, αποτελεί και μια παραπάνω πρόταση για την σαλάτα μας ή το δεκατιανό μας.
Κωνσταντίνος Λεοντίου
Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Vitalite»