Διατροφή και ΣΕΕ

Η δημοφιλέστερη πάθηση του πεπτικού συστήματος στις μέρες μας είναι χωρίς δεύτερη κουβέντα το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (ΣΕΕ) ή κοινώς σπαστική κολίτιδα. Ποιος ο ρόλος της διατροφής και του σωματικού βάρους;

Είναι μια λειτουργική ανωμαλία του εντέρου και απαντάται συχνότερα στις γυναίκες και μάλιστα από την ηλικία των 15 μέχρι των 40. Συγκεκριμένα για κάθε άνδρα με ΣΕΕ προσβάλλονται αντίστοιχα τρεις γυναίκες, ενώ στην χώρα μας περισσότεροι από δυο εκατομμύρια Έλληνες και Ελληνίδες πάσχουν από το σύνδρομο αυτό!

Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι τα φουσκώματα (πρηξίματα στην κοιλιακή χώρα), δυνατοί κοιλιακοί πόνοι και βλέννη στα κόπρανα. Αρκετοί παρουσιάζουν δυσκοιλιότητα, άλλοι διάρροια, ενώ υπάρχουν πολλοί που παρουσιάζουν πότε δυσκοιλιότητα και πότε διάρροια. Τα φουσκώματα (μετεωρισμός) είναι τόσο έντονα που νιώθει κάποια σαν να είναι έγκυος και υποχωρούν αρκετή ώρα μετά την βρώση του γεύματος.

Το ΣΕΕ όσο περνούν τα χρόνια τόσο απασχολεί και περισσότερο κόσμο και ο λόγος είναι προφανής: το άγχος, το στρες και οι δυνατοί ρυθμοί της καθημερινότητας οδηγούν σε έξαρση του συνδρόμου. Η κακή ψυχολογική κατάσταση, η έλλειψη ύπνου, τα μεγάλα γεύματα και η κατανάλωσή τους με υπερβολική παρουσία φυτικών ινών αποτελούν τα δημοφιλέστερα αίτια της πάθησης αυτής, ενώ για τις γυναίκες τα συμπτώματα γίνονται εντονότερα κατά τη διάρκεια της έμμηνου ρύσης.

Διατροφικά το ΣΕΕ μπορεί να καταπολεμηθεί αν επιλέγουμε τροφές, όπως οι πατάτες και γενικότερα τα αμυλούχα τρόφιμα, τα αφεψήματα (ειδικά το ρόφημα μέντας προτείνεται για καθημερινή κατανάλωση) και όλα τα ψάρια και τα κρέατα. Από τα φρούτα επιτρέπονται όλα χωρίς την φλούδα και μάλιστα τα ώριμα ενώ ιδιαίτερα ήπια θεωρούνται αυτά σε μορφή κομπόστας. Από τα λαχανικά προτείνονται τα βραστά. Χυμοί φρούτων και λαχανικών επίσης επιτρέπονται αρκεί να είναι σουρωμένοι.

Τρόφιμα, όπως οι ξηροί καρποί, τα προϊόντα ολικής αλέσεως, τα ανώριμα φρούτα, οι ρίζες των λαχανικών, το κρεμμύδι, το λάχανο, ο αρακάς και οι μπάμιες απαγορεύονται. Το αλκοόλ, ο καφές και το τσάι, επίσης απαγορεύονται (στις περιπτώσεις έξαρσης των συμπτωμάτων) ή πρέπει να περιορίζεται η κατανάλωσή τους. Για τα γαλακτοκομικά προϊόντα (γάλα και γιαούρτι) όλα είναι υποκειμενικά. Υπάρχει κόσμος με ΣΕΕ που καταναλώνει ελάχιστη ποσότητα γάλακτος και παρουσιάζει έντονα συμπτώματα, όπως υπάρχουν πολλοί που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες γάλακτος και δεν παθαίνουν κάτι. Όμοια, υπάρχουν αρκετοί που καταναλώνουν χόρτα και πρήζονται, και άλλοι που τρώνε αρκετά πιάτα μαρουλοσαλάτας, χωρίς την παραμικρή ενόχληση. Το αυτό ισχύει για πολλά φρούτα, λαχανικά και τυριά.

Η σπαστική κολίτιδα αποτελεί την πιο υποκειμενική πάθηση του πεπτικού μας συστήματος. Για να καταλάβει κάποιος ποια τρόφιμα τον ενοχλούν πρέπει να τα δοκιμάσει και να τα αποκλείσει από το καθημερινό του διατροφολόγιο. Μια άλλη κίνηση που πρέπει να κάνουμε είναι να αλλάξουμε και τον τρόπο διατροφής μας. Να αυξήσουμε τον αριθμό των γευμάτων της ημέρας, να μειώσουμε τον όγκο του κάθε γεύματος και να τρώμε αργά και να μασάμε αρκετά καλά την τροφή μας.

Για τη θεραπεία του ΣΕΕ απαιτείται πρώτα από όλα η επαναφορά της ψυχικής μας ηρεμίας, μιας και όσο και να βελτιώσουμε την καθημερινή μας διατροφή αν δεν μειώσουμε το καθημερινό στρες, αν δεν εξαλείψουμε το άγχος και αν δεν αυξήσουμε τη σωματική μας δραστηριότητα τότε δεν θα έχουμε καταφέρει το παραμικρό. Επιπλέον, η πρόσληψη σωματικού βάρους αλλά και το υπέρβαρο αποτελούν επιβαρυντικό παράγοντα. Οι περισσότερες παθήσεις του εντέρου μας βασίζονται στην ψυχοσύνθεσή μας. Και μιας και τα τρόφιμα που χειροτερεύουν τα συμπτώματα είναι σχετικά από άνθρωπο σε άνθρωπο, απαιτείται μια προσεκτική καταγραφή όλων αυτών που μας ερεθίζουν, αλλά και μια πιο απλή προσέγγιση της καθημερινότητάς μας.

Κωνσταντίνος Λεοντίου

Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc

Το άρθρο αυτό δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Ώρα της Φωκίδας”