Μακροζωία και διατροφή

Έχει διαπιστωθεί (προς έκπληξη πολλών) ότι το να ζήσει κάποιος για πολλά χρόνια εξαρτάται μόλις το 1/3 των περιπτώσεων από την κληρονομικότητα. Τα 2/3 εξαρτώνται από παράγοντες όπως το αλκοόλ, το κάπνισμα, η φυσική δραστηριότητα, το στρες, τα φάρμακα, ψυχολογικοί και φυσικά τη διατροφή.

Με κατάλληλη διατροφή και σε συνδυασμό με τους υπόλοιπους παράγοντες μπορούμε να περιορίσουμε τις πιθανότητες εμφάνισης νόσων που μειώνουν το προσδόκιμο ζωής όπως είναι τα καρδιαγγειακά νοσήματα, η υπέρταση, ο καρκίνος και ο σακχαρώδης διαβήτης.

Ελάχιστες είναι στην διάρκεια της ιστορίας περιπτώσεις υπέργηρων ανθρώπων που υπήρξαν παχύσαρκοι ενώ η πλειοψηφία εξ αυτών ήταν χορτοφάγοι. Το πρώτο που πρέπει να κάνει κάποιος είναι να αποκτήσει φυσιολογικό βάρος. Ο περιορισμός της πρόσληψης της τροφής επιβραδύνει τη διαδικασία της γήρανσης μια και μειώνει την κυτταρική οξείδωση ενώ παράλληλα αυξάνει την αντίσταση κατά της βλάβης των κυττάρων.

Ως προς το διατροφολόγιο, πρέπει κάποιος να καταναλώνει ψάρια τέσσερις φορές την εβδομάδα, ιδιαίτερα αυτά που είναι πλούσια σε σελήνιο και στα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα ω-3 και ω-6 (πχ σολομός, σαρδέλα, μπακαλιάρος). Επιβάλλεται η καθημερινή κατανάλωση τεσσάρων μερίδων φρούτων, μιας ξηρών καρπών και έξι λαχανικών. Ειδικότερα κατανάλωση πράσινων λαχανικών (κυρίως μπρόκολου και κουνουπιδιού) μειώνουμε τον κίνδυνο απώλειας μνήμης και άρα την εμφάνιση της νόσου του Αλτσχάιμερ ενώ από τα κόκκινα (καρότο και ντομάτα) προσθέτουμε αντιοξειδωτική δράση μειώνοντας την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων. Από τα φρούτα προτείνουμε πρώτα από όλα το σταφύλι και μετά το πορτοκάλι. Τα σταφύλια είναι πλούσια στις αντιοξειδωτικές βιταμίνες C και Α ενώ περιέχουν σημαντικά ποσά καλίου (κατά της υπέρτασης) και ασβεστίου έχοντας παράλληλα αντιπηκτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Το πορτοκάλι είναι επίσης πλούσιο σε βιταμίνες C, D και κάλιο.

Καθημερινά πρέπει να καταναλώνουμε ένα ποτήρι κόκκινο κρασί. Ο λόγος είναι ότι είναι πλούσιο σε πολυφαινόλες (αντιοξειδωτική δράση), αναστέλλει τη σύνθεση αθηρωματικής πλάκας και μειώνει τις πιθανότητες εμφάνισης της νόσου του Αλτσχάιμερ. Το σκόρδο αποτελεί ακόμα ένα τρόφιμο που αυξάνει τη μακροζωία. Τονώνει το ανοσοποιητικό σύστημα, έχει αντιπηκτικές και αντικαρκινικές ιδιότητες ενώ μειώνει την αρτηριακή πίεση, όταν καταναλωθεί σε μεγάλες ποσότητες. Η κατανάλωση μικρής ποσότητας μαύρης σοκολάτας μπορεί επίσης να βοηθήσει καθώς έχει διαπιστωθεί ότι μειώνει την αρτηριακή πίεση, τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων και είναι πλούσια σε κάλιο, μαγνήσιο και ψευδάργυρο. Κρίσιμη θεωρείται η μείωση τροφών πλουσίων σε κορεσμένα και trans λιπαρά οξέα, όπως είναι τα μπισκότα, πατατάκια και σφολιατοειδή, ο περιορισμός της ζάχαρης αλλά και ο δραστικός περιορισμός στην κατανάλωση του κόκκινου κρέατος. Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, κατανάλωση κόκκινου κρέατος αύξησε σημαντικά τον κίνδυνο θανάτου εξαιτίας καρκίνου αλλά και καρδιοπαθειών σε έρευνα που μετείχαν 120.000 άτομα.

Επίλογος

Ακολουθώντας όλα τα παραπάνω και σε συνδυασμό με την αποφυγή στρεσογόνων καταστάσεων (μείωση στρες και άγχους αυξάνει το προσδόκιμο αφού η κορτιζόλη επηρεάζει αρνητικά το ανοσοποιητικό μας σύστημα) και αυξάνοντας τη σωματική μας δραστηριότητα, τότε, ναι, μπορούμε να ζήσουμε πολλά και ποιοτικά χρόνια. Φυσικά, κάθε περίπτωση πρέπει να αξιολογείται ξεχωριστά. Τέλος, ο “στόχος” της μακροζωίας για να επιτευχθεί απαιτείται σταθερότητα και χρόνια προσπάθεια.

Λεοντίου Κωνσταντίνος

Διατροφολόγος-Διαιτολόγος, MSc

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “LIFT Press”